Η Ελλάδα στην κορυφή της λίστας με τις πιο "μοναχικές χώρες" στον κόσμο – Δείτε τον χάρτη και την κατάταξη
Η μοναξιά παραδοσιακά συνδέεται με τους ηλικιωμένους, καθώς όσο μεγαλώνουν, γίνονται λιγότερο κοινωνικοί. Ωστόσο, στις ΗΠΑ, δεν είναι οι ηλικιωμένοι που βιώνουν τα υψηλότερα ποσοστά μοναξιάς, αλλά οι μεσήλικες, ηλικίας 50 ετών και άνω.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Emory στην Τζόρτζια μελέτησαν τα ποσοστά μοναξιάς σε 29 χώρες ανάμεσα σε άτομα ηλικίας 50 έως 90 ετών.
Η δρ Ρόμπιν Ρίτσαρντσον, καθηγήτρια μελέτης των κοινωνικών αιτίων για τα ψυχικά προβλήματα στο Πανεπιστήμιο Emory, ανέφερε: «Υπάρχει η γενική αντίληψη ότι οι άνθρωποι γίνονται πιο μοναχικοί όσο μεγαλώνουν, αλλά το αντίθετο ισχύει στις ΗΠΑ, όπου οι μεσήλικες είναι πιο μοναχικοί από τις μεγαλύτερες γενιές».
Οι ερευνητές του Emory, σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, το Πανεπιστήμιο McGill στον Καναδά και το Universidad Mayor στο Σαντιάγκο της Χιλής, ανέλυσαν δεδομένα από περισσότερα από 64.000 άτομα σε χώρες της Βόρειας Αμερικής, της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.
Στόχος τους ήταν να μελετήσουν την επικράτηση της μοναξιάς και τη σχέση της με παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο και η υγεία. Πιο συγκεκριμένα ήθελαν να προσδιορίσουν τους παράγοντες που επηρεάζουν τη μοναξιά στην τρίτη ηλικία.
Στις ΗΠΑ, η μοναξιά ήταν ιδιαίτερα υψηλή στους μεσήλικες, με μόνη εξαίρεση την Ολλανδία, που είχε παρόμοια ποσοστά. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν έναν δείκτη μοναξιάς (0-6) με βάση ερωτήσεις από τρεις μεγάλες έρευνες για τη γήρανση. Οι ΗΠΑ κατέλαβαν την 25η θέση με σκορ 1,4.
Σύμφωνα με την Daily Mail, η έλλειψη γάμου, η ανεργία, η κατάθλιψη και η κακή υγεία ήταν βασικοί παράγοντες μοναξιάς για τους μεσήλικες, ενώ σε άλλες χώρες αυτά τα χαρακτηριστικά σχετίζονταν με περισσότερη μοναξιά στους ηλικιωμένους.
Οι ενήλικες στη Δανία ανέφεραν τα χαμηλότερα επίπεδα μοναξιάς, ενώ οι άνθρωποι στην Ελλάδα και την Κύπρο ανέφεραν τα υψηλότερα συνολικά.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν εθνικά αντιπροσωπευτικές έρευνες, όπως η Έρευνα Υγείας, Γήρανσης και Σύνταξης στην Ευρώπη που κάλυπτε 27 χώρες της Ευρώπης και το Ισραήλ (2019-2020), η Έρευνα Υγείας και Σύνταξης στις ΗΠΑ και η Έρευνα Υγείας και Γήρανσης του Μεξικού.
Οι ερωτήσεις που χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό του δείκτη μοναξιάς περιλάμβαναν: «Πόσο συχνά αισθάνεστε ότι σας λείπει η συντροφιά;», «Πόσο συχνά αισθάνεστε απομονωμένοι;», και «Πόσο συχνά αισθάνεστε αποκομμένοι από άλλους;». Οι απαντήσεις βαθμολογούνταν από το 0 (σχεδόν ποτέ) έως το 2 (συχνά), και το άθροισμα αυτών των απαντήσεων έδινε το σκορ από το 0 έως το 6.
Οι σκανδιναβικές και δυτικοευρωπαϊκές χώρες παρουσίασαν τα χαμηλότερα επίπεδα μοναξιάς, με τη Δανία (0,4), την Ελβετία (0,5) και την Αυστρία (0,5) να είναι πρωτοπόροι. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι χώρες όπως η Δανία διαθέτουν πιο ισχυρά κοινωνικά δίχτυα ασφάλειας, δωρεάν καθολική υγειονομική περίθαλψη, επιδοτούμενη φροντίδα παιδιών, εγγυημένες συντάξεις, παροχή γονικής άδειας, φροντίδα αναπηρίας και επιδοτήσεις για στέγαση, τα οποία δημιουργούν λιγότερο άγχος και περισσότερη εμπιστοσύνη στους θεσμούς της εξουσίας.
Η Δανία διατηρεί επίσης μια κουλτούρα Hygge, που προτεραιοποιεί τη ζεστασιά, την άνεση και τη σύνδεση, ενώ ενθαρρύνει τον χρόνο με την οικογένεια και την ισορροπία μεταξύ δουλειάς και ζωής.
Οι χώρες της νότιας και ανατολικής Ευρώπης παρουσιάζουν τα υψηλότερα επίπεδα μοναξιάς, ιδιαίτερα η Ελλάδα και η Κύπρος (και οι δύο με σκορ 1,7), ακολουθούμενες από τη Σλοβακία (1,5) και την Ιταλία (1,3).
Η οικονομική αστάθεια, τα αδύναμα κοινωνικά δίχτυα ασφάλειας και η αποδυνάμωση των οικογενειακών υποστηρικτικών δομών ίσως συμβάλλουν σε αυτά τα υψηλά επίπεδα μοναξιάς.
Η έλλειψη ενός ισχυρού δικτύου ασφάλειας και η ανεργία ήταν παράγοντες που ενίσχυσαν τη μοναξιά στους μεσήλικες στην Αμερική.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα εργαλείο που ονομάζεται Δείκτης Συγκέντρωσης (COIN) για να δουν πώς αλλάζει η μοναξιά, καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν από 50 έως 90 ετών.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Aging & Mental Health».
Στις ΗΠΑ, πολλοί άνθρωποι βασίζονται στους χώρους εργασίας τους για φιλίες και αίσθηση σκοπού. Χωρίς δουλειά, οι κοινωνικοί τους κύκλοι συρρικνώνονται.
Πολλοί μεσήλικες Αμερικανοί βιώνουν επίσης ένα αίσθημα στίγματος που σχετίζεται με την ανεργία. Η «κουλτούρα του hustle» στην Αμερική δημιουργεί αίσθημα ντροπής για την αντιληπτή έλλειψη παραγωγικότητας και συνεισφοράς στην κοινωνία, γεγονός που μπορεί να εντείνει τα αισθήματα απομόνωσης.
Ο δρ Εστεμπάν Κάλβο, Κοσμήτορας Κοινωνικών Επιστημών και Τεχνών στο Universidad Mayor στη Χιλή, δήλωσε: «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η μοναξιά δεν είναι μόνο ζήτημα της τελευταίας ηλικίας. Πράγματι, πολλοί μεσήλικες, που συχνά διαχειρίζονται δουλειά, φροντίδα και απομόνωση, είναι εκπληκτικά ευάλωτοι και χρειάζονται στοχευμένες παρεμβάσεις εξίσου με τους ηλικιωμένους».
Ο πρώην γενικός χειρουργός των ΗΠΑ, Βίβεκ Μούρθι, χαρακτήρισε τη μοναξιά «επιδημία» στις ΗΠΑ, σημειώνοντας τη σύνδεσή της με την εξάρτηση και τη βία.
«Η μοναξιά είναι πολύ περισσότερο από απλώς ένα κακό συναίσθημα, βλάπτει τόσο την ατομική όσο και την κοινωνική υγεία. Σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιοαγγειακών παθήσεων, άνοιας, εγκεφαλικών, κατάθλιψης, άγχους και πρόωρου θανάτου. Η επίδραση της αποσύνδεσης στην κοινωνία είναι παρόμοια με αυτή του καπνίσματος 15 τσιγάρων την ημέρα και είναι ακόμα μεγαλύτερη από αυτή της παχυσαρκίας και της έλλειψης σωματικής δραστηριότητας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
-------------------------
To Almopia24.gr θεωρεί δικαίωμα του κάθε αναγνώστη να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, τονίζουμε ρητά ότι αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές, καθώς αυτές εκφράζουν τον εκάστοτε χρήστη, σχολιαστή ή αρθρογράφο.
